Print 
PDFក្រុមមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលដែលឃ្លាំមើលស្ថានការណ៍នយោបាយ និងការបោះឆ្នោតក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបាន កត់សម្គាល់ថាគ្រប់វេទិកាសាធារណៈ ក៏ដូចជានៅក្នុងជំនួបជាមួយមេដឹកនាំនៃបណ្តាប្រទេសនានា គឺអ្នកកាន់អំណាច និងក្រុមមេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចនៅកម្ពុជាតែងតែលើកឡើងថាករណីរបស់លោក សម រង្ស៊ី គឺជាបញ្ហាផ្លូវច្បាប់។ អ្នកកាន់អំណាចនិងក្រុមមេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅតែនិយាយដោយគ្មានសេចក្តីអៀនខ្មាសថា ករណីលោក សម រង្ស៊ី ជាបញ្ហាផ្លូវច្បាប់ឬជាភារកិច្ចរបស់តុលាការ ហើយសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលមិនអាចលូកដៃចូលកិច្ចការរបស់ប្រព័ន្ធតុលាការបាន ទេ។ ក៏ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកវិភាគបានវាយតម្លៃថាអ្នកកាន់អំណាច និងបក្សកាន់អំណាចនៅតែបន្តប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការធ្វើជាខែលដើម្បីបិទបាំងយុទ្ធសាស្ត្រដ៏អាក្រក់របស់ខ្លួនក្នុងការផាត់លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងដ៏សំខាន់ចេញពីឆាកនយោបាយនៃប្រទេសកម្ពុជាក្រោយពេលមើលឃើញថាគណបក្ស ប្រឆាំងទទួលបានការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែច្រើនឡើងៗ។
នៅក្នុងជំនួបដោយផ្ទាល់ជាមួយលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ប្រធានាធិបតីអាមេរិក កាលពីព្រលប់ថ្ងៃទី១៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ នាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្មែរលោក ហ៊ុន សែន មិនបានទទួលយកសំណើរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកសុំឱ្យមានការលើកលែងការចោទប្រកាន់ចំពោះអ្នកនយោបាយប្រឆាំងនោះទេ។ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែនបានចំណាយពេលជិតមួយម៉ោងក្នុងការបកស្រាយពន្យល់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីលោក សម រង្ស៊ី បើទោះបីសហគមន៍អន្តរជាតិ និងសហរដ្ឋអាមេរិកបានដឹងការពិតរួចទៅហើយក៏ដោយ។ ការឆ្លើយដោះសារបស់លោក ហ៊ុន សែន ចំពោះមុខលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា គឺជាសក្ខីភាពបង្ហាញថាលោក ហ៊ុន សែន ផ្គើនទៅនឹងអនុសាសន៍របស់សហគមន៍អន្តរជាតិ ហើយមិនអាចធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកម្ពុជាមានភាពរលូនបានទេ។ ជាពិសេសបានធ្វើឱ្យកម្ពុជាមានការលំបាកយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការធ្វើសមាហរណ កម្មចូលទៅក្នុងសហគមន៍អន្តរជាតិព្រោះកម្ពុជាមានលទ្ធិប្រជាធិបតេ យ្យទន់ខ្សោយ មានអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងមានការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើគណបក្សប្រឆាំងផ្ទុយពីគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ។
ក្រៅពីប្រធានាធិបតីអាមេរិកគេនៅសង្កេតឃើញវេទិកាជាច្រើនទៀត ក៏បានលើកឡើងអំពីករណីលោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងដែរ ដោយគេបានជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន លើកលែងការចោទប្រកាន់លើលោក សម រង្ស៊ី ដោយបើកផ្លូវឱ្យលោក សម រង្ស៊ី មកចូលរួមពេញលេញនៅក្នុងការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ ឆាប់ៗខាងមុខ។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំងលោក ជែនម៉ាក អៃរ៉ូត បានស្នើដោយផ្ទាល់ទៅកាន់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន សុំឱ្យមានការលើកលែងទោសលោក សម រង្ស៊ី ដើម្បីឱ្យលោក បានវិលត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ បំពេញតួនាទីជាមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង។ ក៏ប៉ុន្តែសំណើរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំងមិនត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន ឆ្លើយតបដោយវិជ្ជមានទេ ហើយលើកហេតុផលថាកម្ពុជាកំពុងកាន់មរណទុក្ខក្នុងព្រះរាជពិធីដង្ហែព្រះសព និងថ្វាយព្រះភ្លើងព្រះបរមរតនកោដ្ឋសម្តេចព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ ។ ចម្លើយយ៉ាងទទឹងទទែងរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺជាសក្ខីភាពបង្ហាញថាលោក ហ៊ុន សែន ពុំមានឆន្ទៈរកដំណោះស្រាយនយោបាយដើម្បីឱ្យមានការបង្រួបបង្រួមជាតិតាមព្រះរាជតម្រិះព្រះមហាវីរក្សត្រឡើយ។
ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍បានកត់សម្គាល់ទៀតថា កាលពីថ្ងៃទី២៨ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៣កន្លងទៅថ្មីៗនេះសហភាពអន្តរសភា (IPU) ដែលមានសមាជិក ១៦២ ប្រទេសបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ចុងក្រោយមួយដោយជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលើកលែងការចោទប្រកាន់លោក សម រង្ស៊ី ដោយសំអាងថាសកម្មភាពរបស់លោក សម រង្ស៊ី គឺជារឿងនយោបាយ ហើយតម្រុយបង្គោលព្រំដែនដែលលោក សម រង្ស៊ី បានដកនោះមិនមែនជាបង្គោលព្រំដែនផ្លូវការអ្វីឡើយ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សហភាពអន្តរសភាបានលើកឡើងទៀតថា ការដែលមិនមានវត្តមានប្រធានគណបក្សប្រឆាំងចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត គឺជាផលលំបាកមួយដើម្បីឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិទទួលស្គាល់ថាការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ ប្រព្រឹត្តទៅដោយសេរីត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ស្របតាមបទដ្ឋានអន្តរជាតិ។ ទាំងសភាអឺរ៉ុបទាំងសហភាពអន្តរសភា សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក សភាអូស្ត្រាលី និងព្រឹទ្ធសភាហ្វីលីពីន សុទ្ធតែមិនទទួលយកការបកស្រាយរបស់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ឡើយ។
តាមរយៈអនុសាសន៍ និងការជំរុញម្តងហើយម្តងទៀតរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ គឺជាភស្តុតាងបង្ហាញថាស្ថាប័នអន្តរជាតិ និងបណ្តាប្រទេសទាំងនោះមិនទទួលស្គាល់ប្រព័ន្ធតុលាការនៅកម្ពុជាថាកាត់ក្តីប្រកបដោយភាពឯករាជ្យឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញគេបានវាយតម្លៃថាប្រព័ន្ធតុលាការក្នុងប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅក្រោមសម្ពាធនយោបាយ ហើយធ្វើអ្វីៗបម្រើតែផលប្រយោជន៍នយោបាយរបស់អ្នកកាន់អំណាច និងបក្សកាន់អំណាចដោយមិនខ្វល់ពីការរិះគន់អ្វីទាំងអស់។ ជាក់ស្តែងលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនបានប្រព្រឹត្តកំហុសឆ្គងណាមួយឡើយ ប៉ុន្តែតុលាការបានកាត់ទោសលោកឱ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល១២ឆ្នាំ នៅក្នុងសំណុំរឿងដកតម្រុយបង្គោលព្រំដែនលេខ១៨៥ នៅឃុំសំរោង ស្រុកចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង ព្រមទាំងសំណុំរឿងក្លែងឯកសារសាធារណៈ និងផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត។ ចំណាត់ការរបស់តុលាការលើលោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានសហគមន៍អន្តរជាតិវាយតម្លៃថាជារឿងនយោបាយសុទ្ធសាធ ហើយជាចេតនារបស់អ្នកកាន់អំណាច និងគណបក្សកាន់អំណាចក្នុងការរារាំងលោក សម រង្ស៊ី មិនឱ្យចូលរួមនៅក្នុងការបោះឆ្នោតខែកក្កដាខាងមុខ។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលដែលឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានលើកឡើងថាសម្ពាធរបស់សហ គមន៍អន្តរជាតិ លើរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន មួយរយៈពេលចុងក្រោយ នេះគឺជារឿងមួយគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ ព្រោះរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ពុំមានការគាំទ្រដូចកាលពីមុនទៀតទេ។ នៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្រឈមនឹងសម្ពាធអន្តរជាតិ គឺជាកង្វល់របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលតែងតែផ្គើនទៅនឹងអនុសាសន៍របស់សហគមន៍អន្តរជាតិ មិនព្រមកែទម្រង់របៀបរបបដឹកនាំរបស់ខ្លួន។ ដូច្នេះនៅទីបញ្ចប់ទោះបីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោក ហ៊ុន សែន ទទួលបានជ័យជំនះក្នុងការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ ក៏ជារឿងឥតន័យដែរ ព្រោះពុំមានការទទួលស្គាល់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។ មានន័យថាលោក ហ៊ុន សែន និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គួរបន្ទន់ឥរិយាបថអនុវត្តន៍តាមអនុសាសន៍របស់សហគមន៍អន្តរជាតិ គឺត្រូវបើកផ្លូវឱ្យលោក សម រង្ស៊ី វិលត្រឡប់មកចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតដោយពេញលេញនិងប្រកបដោយសុវត្ថិភាព។
សម្ពាធរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិមកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំ២០១២រហូតមកមិនមែនជារឿងធម្មតាទេ ព្រោះសហគមន៍អន្តរជាតិចង់ឃើញការបោះឆ្នោតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាប្រព្រឹត្តទៅដោយសេរីត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ស្របតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស។ ជាពិសេសអនុសាសន៍របស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំងចំពោះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺជាបញ្ហាមួយដែលមជ្ឈដ្ឋាននានាវាយតម្លៃថាសហគមន៍អន្តរជាតិបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ថារដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ដឹកនាំមិនត្រឹមត្រូវតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សឡើយ។ ការដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ច្រានចោលសំណើរបស់លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា និងច្រានចោលសំណើរបស់លោក ជែនម៉ាក អៃរ៉ូត នាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំងដែលចង់ឱ្យលោក សម រង្ស៊ី វិលមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ គឺជាការផ្គើនយ៉ាងគឃ្លើន។ ហេតុនេះហើយទើបរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន បាត់បង់ការគាំទ្រពីសហគមន៍អន្តរជាតិ និងបាត់បង់ជំនួយសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ផងដែរ គឺបច្ចុប្បន្នរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន រំពឹងទៅលើជំនួយ និងប្រាក់កម្ចីពីប្រទេសចិនសម្រាប់យកមកប្រើប្រាស់តាមសេចក្តីត្រូវការរបស់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ។
ទង្វើរបស់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន អាចធ្វើឱ្យបាត់បង់ប្រយោជន៍ជាតិ និងប្រយោជន៍ពលរដ្ឋព្រោះកន្លងមកសហគមន៍អន្តរជាតិជាពិសេសសហគមន៍អឺរ៉ុប គឺជាម្ចាស់ជំនួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាដោយជំនួយរបស់សហគមន៍អឺរ៉ុបផ្តោតសំខាន់ទៅលើបញ្ហាពង្រឹងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋក្រីក្រតាមតំបន់ជនបទ។ កន្លងមកអង្គការសហប្រជាជាតិក៏ធ្លាប់បានជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិ បាលលោក ហ៊ុន សែន កែទម្រង់ប្រ ព័ន្ធបោះឆ្នោត និងផ្លាស់ប្តូរសមាស ភាពថ្នាក់ដឹកនាំគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប) ដើម្បីឱ្យការបោះឆ្នោតជាតិ អាណត្តិទី៥ ថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៣ប្រព្រឹត្តទៅដោយសេរីត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ស្របតាមបទដ្ឋានអន្តរជាតិ។ ក៏ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន មិនព្រមអនុវត្តន៍អនុសាសន៍របស់លោក សុរិយា ស៊ូប៊ែរឌី ដែលជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជាទេ ហើយបែរជាបើកការវាយប្រហារទៅលើមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អង្គការសហប្រជាជាតិទៅវិញ៕
0 comments:
Post a Comment