ដោយ វោហារ ជាតិ
2011-10-07
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សភាអាមេរិកមួយរូបថ្មីៗ នេះ មានគម្រោងទម្លាក់ចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសកម្ពុជា ពីថ្នាក់លេខ ២ មកលេខ ៣ នៅឆ្នាំ ២០១១ ដោយរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថា ព្រងើយកន្តើយក្នុងការបង្ក្រាបការជួញដូរមនុស្ស និងមានអំពើពុករលួយ។
ព័ត៌មាននេះបានធ្វើឲ្យមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលព្រមទាំងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលខ្លះ ធ្វើការខាងប្រយុទ្ធប្រឆាំងជួញដូរមនុស្សខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង។
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារួមទាំងមន្ត្រីអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានសម្ដែងការភ្ញាក់ផ្អើល ហើយមិន
សប្បាយចិត្តចំពោះដំណឹងដែលថា សភាជាន់ខ្ពស់អាមេរិកបានទម្លាក់ចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសកម្ពុជាធ្លាក់មកថ្នាក់ទាបដូច្នេះ។ក្រុមមន្ត្រីអះអាងថា ទាំងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលនិងមន្ត្រីអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលបាននាំគ្នាខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើការប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្សទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ គួរតែអាមេរិកដំឡើងថ្នាក់ពីលេខ២ទៅលេខមួយទើបសម។
លោកឧត្ដមសេនីយ៍ត្រី ជីវ ផល្លី ជាអនុប្រធាន នាយកដ្ឋានប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស និងការពារអនីតិជន នៃស្នងការនគរបាលជាតិ ក្រសួងមហាផ្ទៃ។ លោកបានហៅការទម្លាក់ចំណាត់ថ្នាក់នេះថា មិនអាចយកជាការបាន ហើយលោកបានសុំឲ្យមន្ត្រីសភាអាមេរិកធ្វើការវាយតម្លៃឡើងវិញ ដោយចុះមកអង្កេតនៅកម្ពុជាផ្ទាល់តែម្ដង៖ «តាមការពិតទៅគាត់ធ្វើបែបនឹងគាត់អត់បានមកសិក្សាផ្ទាល់ទេ។ គឺយើងធ្វើច្រើនណាស់ គឺយើងខិតខំធ្វើទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ។ ខ្ញុំសុំប្រើពាក្យថា សោកស្ដាយដែរដែលគាត់មិនបានមកស្វែងយល់ ហើយគាត់ស្ដាប់តែរបាយការណ៍ណាមួយនោះ ហើយគាត់ចេញលិខិតបែបនេះដូចជាមិនត្រឹមត្រូវ ហើយសុំឲ្យមានការចូលរួមវាយតម្លៃឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ហើយសុំឲ្យចូលរួមវាយតម្លៃឲ្យបានត្រឹមត្រូវមិនមែនស្ដាប់អ្នកណាមួយ ហើយវាយតម្លៃបែបនឹង ហើយចាត់ទុកថា របាយការណ៍ត្រឹមត្រូវទេ»។
ព័ត៌មានទម្លាក់ថ្នាក់ប្រទេសកម្ពុជាស្ដីពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្សនៅកម្ពុជានេះបានចុះផ្សាយនៅគេហ៍ទំព័ររបស់លោក អេដ រ៉យស៍ (Ed Royce) សមាជិកសភាមកពីគណបក្សសាធារណរដ្ឋនៅថ្ងៃទី៥ តុលា ឆ្នាំ២០១១ ដោយលោក អេដ រ៉យស៍ បញ្ជាក់ថា ការទម្លាក់ថ្នាក់កម្ពុជាមួយកម្រិតរបស់អាមេរិកនេះ នឹងអាចឈានទៅដល់ដំណាក់ការកាត់បន្ថយជំនួយរបស់អាមេរិកមកប្រទេសកម្ពុជាទៀតផង។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នៅលើគេហ៍ទំព័រនោះសរសេរថា ការវាយតម្លៃនេះ ធ្វើឡើងនៅក្នុងអំឡុងពេលពង្រឹងការអនុញ្ញាតជាថ្មីរបស់គណៈកម្មាធិការបរទេសរបស់សភានៅថ្ងៃនោះ ទៅលើច្បាប់ស្ដីពីការការពារដល់ជនរងគ្រោះពីការជួញដូរ ឆ្នាំ ២០០០ សមាជិកសភា Ed. Royce ដែលជាអ្នកចូលរួមយ៉ាងសកម្មនៅក្នុងគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្ស ថម ឡែនថូស (Tom Lantos Human Rights Commission) បានផ្ដល់នូវការធ្វើវិសោធនកម្មទ្វេភាគីដោយជោគជ័យ នៅក្នុងការដាក់ប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសក្នុងលំដាប់ទី ៣ នៃបញ្ជីជួញដូរមនុស្សអាក្រក់បំផុតរបស់ខ្លួន។
លោក Royce មានប្រសាសន៍ថា “រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនបានដោះស្រាយគ្រប់គ្រាន់ទេ លើបញ្ហាជួញដូរមនុស្ស និងអំពើពុករលួយដ៏ហួសហេតុ ដែលធ្វើឱ្យបញ្ហានេះក្លាយជាទាសករសម័យទំនើប"។
លោក Royce មានប្រសាសន៍ថា “រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនបានដោះស្រាយគ្រប់គ្រាន់ទេ លើបញ្ហាជួញដូរមនុស្ស និងអំពើពុករលួយដ៏ហួសហេតុ ដែលធ្វើឱ្យបញ្ហានេះក្លាយជាទាសករសម័យទំនើប"។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេស ឆ្នាំ ២០១១ ស្ដីពីការជួញដូរមនុស្ស ប្រទេសកម្ពុជាមិនបានធ្វើអ្វីឱ្យប្រសើរសោះក្នុងការកំណត់ ឬការពារជនរងគ្រោះពីការជួញដូរ។ ប្រភពព័ត៌មានបានពិពណ៌នាថា ប្រទេសកម្ពុជា ជាមេដែកសម្រាប់ទាក់ទាញជនទាំងឡាយស្វែងរកការរួមភេទជាមួយមនុស្សក្មេងៗ។ លើសពីនេះទៀត អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស (Human Rights Watch) ពិពណ៌នាថា ប្រទេសកម្ពុជា មិនត្រឹមតែកំពុងញាំញីដោយអំពើរំលោភដោយមន្ត្រីផ្សេងៗ ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងមានបញ្ហានិទ្ទណ្ឌភាព (ភាពរួចទោស) ចំពោះអ្នកប្រព្រឹត្តទៀត។
របាយការណ៍នោះបានបន្ថែមថា ប្រទេសដែលឋិតនៅក្នុងលំដាប់ទី ៣ នៃក្រុមប្រទេសមានស្ថានភាពអាក្រក់បំផុត "មិនបានប្រតិបត្តិពេញលេញតាមបទដ្ឋានអប្បបរមានៃច្បាប់ស្ដីពីការការពារជនរងគ្រោះពីការជួញដូរទេ ហើយក៏មិនបានប្រឹងប្រែងជាពិសេសណាមួយ ដើម្បីប្រតិបត្តិតាមបទដ្ឋានអប្បបរមានេះដែរ"។
ទន្ទឹមនឹងគ្នាដែរ របាយការណ៍នេះបានបញ្ជាក់ថា របាយការណ៍ឆ្នាំ ២០១១ បានបង្ហាញថា គ្រឹះស្ថានកម្សាន្តរបស់ប្រទេសកម្ពុជា អាចធ្វើអាជីវកម្មកេងយកប្រយោជន៍ពីស្ត្រី និងកុមារប្រមាណ ២០០ នាក់ក្នុងមួយយប់ៗ។ លោក Royce ថ្លែងថា នគរបាលគ្មានឆន្ទៈស៊ើបអង្កេតអំពើជួញដូរជាក់លាក់ណាមួយទេ ពីព្រោះគេគិតថា ការជួញដូរនោះពាក់ព័ន្ធនឹងមន្ត្រីមានបុណ្យសក្ដិធំៗ។
មិនត្រឹមតែមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលទេ ដែលមិនសប្បាយចិត្តចំពោះចំពោះដំណឹងនេះ សូម្បីមន្ត្រីមិនមែនរដ្ឋាភិបាលដែលជាទូទៅ តែងតែជំទាស់រដ្ឋាភិបាលកន្លងទៅ ពួកគេក៏ងាកមកគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលដែរនៅពេលនេះ។
ជាអាទិ៍លោក យ៉ា ណាវុធ ប្រធានប្រតិបត្តិ អង្គការ ខារ៉ាម (CARAM) កម្ពុជា ដែលធ្វើការទាក់ទងនឹងការបង្ក្រាបការជួញដូរមនុស្សដែរនេះ បានអះអាងថា រដ្ឋាភិបាលនិងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលបានសហការគ្នាល្អ លប់បំបាត់ការជួញដូរមនុស្សបានច្រើន នៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែប្រៀបធៀបទំហំការងារដែលប្រជាជនកម្ពុជាធ្វើចំណាកស្រុកកាន់តែច្រើនឡើងៗ ដូច្នេះ ធ្វើឲ្យគេមិនបានដឹងអំពីស្នាដៃរបស់ក្រុមមន្ត្រីថាតើបានជោគជ័យធំប៉ុនណា។
លោក យ៉ា ណាវុធ៖ «អ៊ីចឹងយើងឃើញថា ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះមានការខិតខំច្រើន ទាំងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ក៏ដូចជា ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ។ ប៉ុន្តែ ដូចលោកដឹងស្រាប់ហើយថា កំណើនប្រជាពលរដ្ឋ ដែលចូលនៅក្នុងកម្លាំងការងារ ដែលមាននៅក្នុងប្រទេសហ្នឹងវាអត់មានតុល្យភាព។ អ៊ីចឹងហើយបានយើងឃើញថា ពលរដ្ឋយើងធ្វើចំណាកស្រុកច្រើនទៅក្រៅប្រទេស»។
ចំណែកលោក សៅ ឈឿត ជានាយកប្រតិបត្តិអង្គការអាហ្វេស៊ិប (Afesip) បានជំទាស់ចំពោះការវាយតម្លៃរបស់អាមេរិកនេះដែរ ដោយសម្ដែងការភ្ញាក់ផ្អើលចំពោះដំណឹងនេះដែរ៖ «បើអ៊ីចឹងវាដូចជាខ្វះការលើកទឹកចិត្ត។ យើងឃើញថា ទាំងសង្គមស៊ីវិល ទាំងរដ្ឋាភិបាលនាំគ្នាខំប្រឹងប្រែងច្រើនដែរ។ រដ្ឋាភិបាលលោកបានបង្កើតគោលនយោបាយ មានវិធានការ យន្តការគ្រប់គ្រងតាមផ្ទះសំណាក់។ នៅតាមខេត្តអីយើងឃើញថាប្រឹងប្រែងដែរ។ ប៉ុន្តែ វានៅមានវែងឆ្ងាយទៀត ដើម្បីឈានទៅដល់ការគ្រប់គ្រងទាំងស្រុង»។
ជាងនេះទៅទៀតលោកឧត្ដមសេនីយ៍ត្រី ជីវ ផល្លី បានបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលបានរៀបចំផែនការបង្ក្រាបការជួញដូរមនុស្សមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុន ហើយបានកំណត់មុខសញ្ញាថ្មីទៀតដូចជាការជួញដូរមនុស្សទៅប្រទេសចិនដីគោកជាដើម ដែលអាមេរិកគួរទទួលស្គាល់៖ «គ្រាន់តែជាព័ត៌មានទេ ចុងក្រោយនេះគឺថាទៅប្រទេសចិន ហើយករណីនាំពលករទៅមិនទាន់ដល់ចិនទេ គ្រាន់តែពលករចេញដល់ប្រលានយន្តហោះ យើងបានឃាត់ខ្លួន គឺសហការជាមួយនឹងប៉ូលិសអន្តោប្រវេសន៍ នៅប្រលានយន្តហោះនៅប្រលានភ្នំពេញ ហើយយើងបានបញ្ជូនទៅតុលាការហើយ ដើម្បីចាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់»។
តែទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅចំណាត់ថ្នាក់លេខ ២ នៅឡើយទេ ដែលគេគិតថាជាពិន្ទុល្អក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស៕
0 comments:
Post a Comment