យើងជាខ្មែរត្រូវស្គាល់អ្វីជាខ្មែរ

អ្នកដឹកនាំជាតិខ្មែរត្រូវតែជាខ្មែរពិតប្រាកដ ត្រូវស្គាល់អ្វីជាខ្មែរ ស្គាល់ពីប្រវត្តិសាស្ត្រជាតិពិតទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីខ្មែរវប្បធម៌ខ្មែរ និងអ្វីដែលមាននៅលើទឹកដីខ្មែរ។ តាមទ្រីស្តីរបស់លោក ស៊ុន ស៊ឺ បានពោលថា៖ ស្គាល់ខ្លួនឯងច្បាស់ ស្គាល់សត្រូវច្បាស់ ស្គាល់បរិយាកាសជុំវិញខ្លួនឯងច្បាស់ ច្បាំងមួយរយដង ឈ្នះមួយរយដង។ ដូចនេះមុននឹងយកឈ្នះលើអ្នកដទៃ យើងត្រូវស្គាល់ខ្លួនឯងឱ្យច្បាស់ គឺយកឈ្នះខ្លួនឯងជាមុនសិន។ បើស្គាល់ខ្លួនឯងតែមិនស្គាល់សត្រូវអាចឈ្នះអាចចាញ់។ ស្គាល់សត្រូវតែមិនស្គាល់ខ្លួនឯងក៏អាចឈ្នះ អាចចាញ់ តែបើមិនស្គាល់ខ្លួនឯង មិនស្គាល់សត្រូវការបរាជ័យនឹងរង់ចាំយើងជានិច្ច។
ត្រង់ចំណុចនេះអ្នកដឹកនាំខ្មែរ ដែលស្គាល់ខ្លួនឯងច្បាស់ធ្វើឱ្យអ្នកដឹកនាំនោះមានភាពជឿជាក់លើខ្លួនឯង ភាពជឿជាក់លើខ្លួនឯង នាំឱ្យអ្នកដឹកនាំនោះមានភាពប្រាកដនិយម ភាពប្រាកដនិយមជាក្តីសង្ឃឹម កាលណាមានក្តីសង្ឃឹមមានកម្លាំងចិត្ត នោះហើយជាថាមពលដ៏មហាសាល អាចរុញច្រានឱ្យឈានទៅរកជោគជ័យបាន។ អ្នកដឹកនាំត្រូវស្គាល់ច្បាល់លាស់នូវមាគ៌ាដែលត្រូវនាំខ្មែរដើរទៅរកជោគជ័យ ភាពរុងរឿង វិបុលភាព និងអាចព្យាករណ៍ដឹងមុនពីឧបសគ្គ និងភាពបរាជ័យផងដែរ ដើម្បីចាត់វិធានការណ៍ការពារមុនពេលផលវិបាកកើតមានឡើង។ ហេតុអ្វីបានជាអ្នកដឹក នាំខ្មែរត្រូវស្គាល់ឱ្យច្បាស់ពីអ្វីជាខ្មែរ? បើយើងស្គាល់ខ្មែរមិនច្បាស់យើងនឹងចាញ់ ឬក៏ឈ្នះដើម្បីចាញ់។ ជាក់ស្តែងអ្នកដឹកនាំបច្ចុប្បន្នមួយភាគធំ ជាជនជាតិយួនដែលចេះនិយាយខ្មែរ ដូចជា ហុក ឡង់ឌី, ប៊ុន សម, សុខ គង់, ចាយ សាំងយុន, មាស សុភា, ផាន់ ងួន, និងមួយចំនួនទៀត ព្រមទាំងពពួកឈ្លក់វង្វេងនឹងមនោគមន៍វិជ្ជាយួន (ពួកឆ្វេងនិយមជ្រុល) ដូចជា ហ៊ុន សែន, ហេង សំរិន, និងជា ស៊ីម ជាដើម។ ពួកនេះមិនបានបម្រើផលប្រយោជន៍ជាតិ និងប្រជាជាតិខ្មែរឡើយ ផ្ទុយទៅវិញពួកវាជាបិសាចជញ្ជក់ឈាមជាតិ និងប្រជាជាតិខ្មែរដើម្បីផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន បក្សពួក នឹងជាខ្មោចក្នុងឱ្យដៃទៅចៅហ្វាយវាគឺយួន ដែលជាអ្នកគ្រោងឱ្យមានការការសម្លាប់រង្គាលពូជសាសន៍ខ្មែរដោយវិធីបំភ័ន្តយ៉ាងត្រជាក់បំផុត។ ហេតុនេះហើយ ជំហានដំបូងរបស់អ្នកដឹកនាំ គឺត្រូវសិក្សាពីខ្លួនឯងដើម្បីស្វែងរកចំណុចខ្សោយ និងចំណុចខ្លាំង។ បើយើងដឹងពីចំណុចខ្សោយរបស់ខ្លួនឯងហើយ យើងត្រូវតែកែប្រែសិក្សាបន្ថែម ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យចំណុចខ្សោយនោះបាត់បង់ទៅ ហើយកែខៃខ្លួនឯងឱ្យកាន់តែមានភាពរឹងប៉ឹងប្រសើរឡើង។ បើយើងដឹងចំណុចខ្លាំងរបស់ខ្លួនឯងហើយ យើងត្រូវតែការពារ ថែរក្សា និងធ្វើឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើងៗ រៀងរាល់ថ្ងៃបន្ថែមទៅមុខទៀត កុំឱ្យនៅដដែល ដោយប្រៀបធៀបជាមួយនឹងគួរប្រជែងដែលខ្លាំងជាងយើង។ តើធ្វើដូចម្តេចទើបសិក្សាដឹងពីខ្លួនយើងបាន? គឺយើងត្រូវតែខិតខំរកព័ត៌មាន ដែលទាក់ទងនឹងខ្លួនយើងតាមរយៈការស្តាប់ អាន មើល អង្កេត និងការស្រាវជ្រាវពីគ្រប់មជ្ឃដ្ឋានយកមកត្រិះរិះពិចារណាហើយប្រៀបធៀបខ្លួន យើងនឹងអ្វីដែលបានអាន មើល ស្តាប់... ដើម្បីកែប្រែធ្វើខ្លួនឱ្យប្រសើរឡើង។ កាលណាអ្នកដឹកនាំស្គាល់ខ្លួនឯងច្បាស់នេះជាកត្តាចិត្តសាស្រ្តមួយធំណាស់ក្នុងការដឹកនាំខ្លួនឯង ក៏ដូចជាការដឹកនាំជាតិផងដែរ។ តាមការបង្រៀនរបស់ព្រះពុទ្ធបរមគ្រូ ទ្រង់បានត្រាស់ថា៖ ឈ្នះបុគ្គលដទៃពុំស្មើនឹងឈ្នះខ្លួនឯងឡើយ។ ដូច្នេះអ្នកដឹកនាំខ្មែរ ត្រូវយកឈ្នះចិត្តប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ជាមុនសិន។ ដើម្បីយកឈ្នះចិត្តប្រជាពលរដ្ឋបាន លុះត្រាតែយើងស្គាល់ពីប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ ចរិកខ្មែរ ទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីខ្មែរ វប្បធម៌ចំណង់ចំណូលចិត្តនិងសេចក្តីត្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនាពេលបច្ចុប្បន្ន។ តើប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរកំពុងត្រូវការអ្វីជាចាំបាច់? ក្រុមអ្នកដឹកនាំខ្មែរត្រូវតែមានការស្មោះត្រង់ និងឧត្តមគតិរួម ហ៊ានលះបង់ក្តីសុខផ្ទាល់ខ្លួន ទាំងអាយុជីវិត ទ្រព្យធន ពេលវេលាយ៉ាងប្តូរផ្តាច់បំផុតដើម្បីធ្វើប្រយោជន៍ជូនជាតិ ជនរួមឈាមខ្មែរ និងត្រូវរស់នៅរួមសុខរួមទុក្ខ យ៉ាងស្អិតរមួតជាមួយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដោយមិនគេចវេះសំងំយករួចខ្លួនក្នុងគ្រាអាសន្ន ជាពិសេសនៅក្នុងកាលៈទេសៈនេះ។
យើងត្រូវឆ្ងល់ថាហេតុអ្វីបានជាយួនដែលជាចោរតាមព្រំដែនចិនសោះវាអាចវាតទីយកទឹកដីជាតិដទៃបានធំល្វីងល្វើយ រហូតយកទាំងទឹកដីចំប៉ា និងទឹកដីខ្មែរនៅកម្ពុជាក្រោមបានទាំងស្រុង ហើយព្រមទាំងបន្តមកលេបយកទឹកដីខ្មែរសព្វថ្ងៃទៀត។ ដោយសារយួនបានសិក្សាស្គាល់ច្បាស់ពីចំណុចខ្សោយរបស់ខ្មែរ និងពួកមេត្រួតត្រាខ្មែរ ដែលល្មោភនឹងអំណាច ស្រី ស្រា អំពើពាលា ស្រេកឃ្លានមុខមាត់ យសស័ក្តិ លាភសក្ការៈ គ្មានព្រំដែននេះឯង។ ចំណែកឯប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ឆាប់លង់ ឆាប់ជឿ អ្នកដទៃ ជាតិដទៃ ដោយខ្វះការត្រិះរិះពិចារណារកខុសត្រូវឱ្យបានជ្រៅជ្រះ និងការខ្វះចំណេះដឹងក្នុងការថ្លឹងថ្លែងនូវហេតុផលផ្សេងៗ ក៏ព្រោះតែការដឹកនាំខ្វះទសពិធធម៌របស់ស្តេចអាយ៉ងនេះឯង។ ហូ ជីមិញ បានរៀបចំផែនការបង្កប់ខ្មែរយៀកមិញ យួនយៀកមិញដែលចេះខ្មែរ ដែលយួនវាបានបំពាក់បំប៉នមនោគមន៍វិជ្ជាកុម្មុយនីស្តរួចហើយជាចារកម្មរបស់វា ឱ្យមកបង្កើត ភាពវឹកវរ ក្នុងជួរខ្មែរក្រហម នាំឱ្យមានការកាប់សម្លាប់ខ្មែរ យ៉ាងរង្គាលក្នុងរបប ប៉ុល ពត កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ) ក្នុងបំណងកកូរស្ថានការណ៍ ក្នុងរបបនេះឱ្យខ្មៅងងឹតបែកបាក់គ្នា។ ដោយសារភាពជ្រុលនិយមរបស់ក្រុមនេះបានធ្វើឱ្យខ្មែរបែកបាក់ កាប់សម្លាប់គ្នាវឹកវរ ចុះខ្សោយខ្លាំង ហើយយួនវាវាយឈ្លានពាន ប្លន់ទ្រព្យសម្បត្តិ លេបយកប្រទេសខ្មែរតែម្តង និងកែក្លែងប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរទៅជាប្រវត្តិសាស្ត្រឥណ្ឌូនចិន តម្រូវឱ្យកូនខ្មែរ រៀនប្រវត្តិសាស្ត្រនេះទៅវិញ។ ដើម្បីបន្តផែនការលេបយកទឹកដីខ្មែរ យួនបានបន្តុបពួកខ្មែរក្រហម ប៉ែន សុវណ្ណ, ហ៊ុន សែន, ហេង សំរិន, ជា ស៊ីម ជាអាយ៉ងចាប់តាំងពីថ្ងៃទី០៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ មក។ រឿងប្រវត្តិសាស្ត្រឥណ្ឌូចិន មិនខុសគ្នាពីសម័យក្រោយសម័យអង្គរបន្តិច សៀមបានរៀបចំ ឱ្យមានបដិវត្តន៍មួយនៅក្នុងប្រទេសខ្មែរ ហើយធ្វើឱ្យនាយត្រសក់ផ្អែមដែលជាឃាតករសម្លាប់ស្តេចនោះ មិនត្រឹមតែមិនបានទទួលទោសប៉ុណ្ណោះទេ តែត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាអ្នកមានបុណ្យ ឡើងសោយរាជ្យជំនួសស្តេចគ្រងរាជ្យដែលត្រូវបានធ្វើឃាតនោះទៅវិញ។ ចូរយើងនាំគ្នាគិតបន្តិចទៅមើល៍ថា ក្នុង១០០០ឆ្នាំមុន អំណាចស្តេចកំពុងមានឥទ្ធិពលពេញបន្ទុក សឹងមិនមានរាស្រ្តណាមើលមុខចំបាន តើហេតុអ្វីបានជានាយត្រសក់ផ្អែមធ្វើឃាតស្តេចហើយត្រឡប់ជាមិនមានទោស រួចហើយលើកឡើងឱ្យសោយរាជ្យទៀត។ តើអាចទៅរួចទេ បើសិនគ្មានកម្លាំងពីក្រៅកៀបសង្កត់បង្ខំ ឱ្យមន្ត្រីជាតិ និងពលរដ្ឋខ្មែរដែលស្មោះត្រង់នឹងរាជវង្ស ទឹកដី ជាតិ ប្រជាជាតិខ្មែរ ទទួលយល់ព្រមយកទាំងបង្ខំទេនោះ? ម្យ៉ាងទៀតការកកើតជាអាណាចក្រមួយទៅរួច តើមានមហាបណ្ឌិតអ្នកចេះដឹងច្រើនស្អេកស្កះកម្រិតណាទើបអាចកសាងស្រុកទេស ឱ្យបានសម្រេចដល់កម្រិតនោះហើយ តើវីរជនទាំងនោះសុខចិត្តទទួលយកភាពខ្មៅងងឹតបែបនេះដោយងាយៗឬ? ឬមួយក៏ត្រូវពួកឈ្លានពាន (បើមិនមែន សៀម ក៏យួន តែអាចសៀមច្រើនជាង) ប្រើល្បិចកាប់សម្លាប់យ៉ាងរង្គាលលើជនទាំងនោះ ដូចយួនប្រើពួកកុម្មុយនីស្តឆ្វេងជ្រុលនិយម ឱ្យសម្លាប់ខ្មែរកាលពី១៩៧៥-១៩៩៣ និងបន្តរហូតដល់សព្វថ្ងៃដូច្នេះដែរ។ ការប្រព្រិត្តិការសម្លាប់រង្គាលបែបនេះត្រូវបានលុបលាងបង្វែងដាន បំបាត់ការពិតដោយការតាក់តែងប្រវត្តិសា-ស្ត្រក្លែងក្លាយលើកតម្កើងឧក្រិដ្ឋជនរូបនេះ និងបងប្អូន(នាយត្រសក់ផ្អែម និងប្អូន) ថាជាអ្នកមានបុណ្យមានអាយុដល់ជាង៤០០ឆ្នាំដែលហួសពីវិ-ស័យមនុស្សជឿបានឱ្យកូនខ្មែររៀនរហូតដល់សព្វថ្ងៃ។ វាក៏មិនខុសគ្នានឹងពេលសព្វថ្ងៃដែរ ពួកក្បត់ជាតិអតីតខ្មែរក្រហមដៃប្រឡាក់ឈាម ហ៊ុន- សែន, ជា ស៊ីម, ហេង សំរិន, ដែលត្រូវខ្មែរទូទាំងប្រទេសមិនពេញចិត្ត ធ្វើការតស៊ូប្រឆាំងយ៉ាងគគ្រឹកគ្រេងកាលពីឆ្នាំ ១៩៧៩-១៩៩៣ និងបានបោះឆ្នោតទម្លាក់ចោលកាលពីឆ្នាំ១៩៩៣ ត្រូវបានយួនរៀបចំបន្តុបឱ្យកាន់អំណាច និងឱ្យពួកក្បត់មួយកា្តប់តូចនេះ បន្តុបស្តេចអាយ៉ងបន្តទៀត។ ក្នុងបំណងឱ្យស្តេចអាយ៉ងជួយពង្រឹងអំណាចក្បត់ជាតិ ដែលមានចោរយួនជាចៅហ្វាយវានៅពីក្រោយខ្នង ឱ្យកាន់តែរឹងមាំឡើង ដោយការដំឡើងងារពួកក្បត់ទាំងនេះ ជាសម្តេចមហាចោរដេកជោរ ចក្រីនេះចក្រីនោះ ឬក៏ថាជាមគ្គុទេសក៍ជនទៅវិញ។ មិនយូរឡើយប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរនឹងត្រូវពួកវាកែក្រឡៃបន្តទៀតដោយចាត់ទុកពួកក្បត់ជាតិជាអ្នកមានបុណ្យ ឬក៏ថាជាខ្សែលោហិតព្រះបាទ ហ៊ុន ទៀន មកចាប់ជាតិជាក់ជាមិនខាន។ រួចហើយ វាឱ្យកូនខ្មែរសម័យក្រោយរៀនប្រវត្តិក្លែងក្លាយឆ្គួតលីលានេះតទៅទៀត។ ហេតុអ្វីបានជាយួន និងអាយ៉ងរៀបចំឱ្យមានប្រវត្តិក្លែងក្លាយ? ដូចពោលរួចមកហើយបើខ្មែរមិនស្គាល់ខ្លួនឯងជាអ្នកណា មកពីណាមានប្រវត្តិរុងរឿងយ៉ាងណា តើមានអ្វីអាចធ្វើឱ្យកូនខ្មែរសម័យក្រោយមានគំនិតជាតិនិយមដុះដាលទៅរួច? ចុះបើយុវជនគ្មានគំនិតជាតិនិយម គ្មានគំនិតស្រលាញ់ជាតិមាតុភូមិ តើមានគំនិតការពារជាតិពីណាមកកើត។ ជាទូទៅការដឹកនាំនានាបែបសម័យទំនើបគេតែងតែសិក្សាពីកំហុសឆ្គងអតីតកាលឬពីអ្វីដែលគេបានធ្វើរួចហើយ និងចងក្រងទុកដើម្បីកុំឱ្យកំហុសឆ្គងដដែលៗ នោះកើតឡើងទៀតនៅពេលអនាគត។ ឯការតាក់តែងប្រវត្តិសាស្រ្តក្លែងក្លាយ ជាវិធីមួយធ្វើឱ្យខ្មែរជំនាន់ក្រោយ មិនអាចរកកំហុសឆ្គងអតីតកាល ដែលជាបុព្វហេតុនាំឱ្យខ្មែរចុះខ្សោយ នាំឱ្យបរាជ័យនោះបាន។ ដើម្បីទុកឱកាសឱ្យចោរលួចទាំងនេះ យកកលល្បិចដដែលៗហ្នឹង មកអនុវត្តលើជាតិយើង នៅពេលខាងមុខទៀត។ ឯពួកស្តេចអាយ៉ងបានប្រយោជន៍តែម្យ៉ាង គឺដើម្បីកុំឱ្យខ្មែរសម័យក្រោយចាប់កំហុសចំពោះអំពើឆ្គួតរបស់ខ្លួន និងការពារមុខមាត់រាជវង្សស្តេចអាយតែប៉ុណ្ណោះ បើទោះជារាជវង្សស្តេចអាយនេះស្ថិតនៅក្រោមបាតជើងអាយ៉ងយួនក្តី ក៏សុខចិត្តដែរ (មិនព្រមធ្វើសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយអាមេរិក មហាអំណាចលើលោកទេ តែសុខចិត្តត្បុលក្បាលតត្រុកទាំងពូជមកធ្វើជាកញ្ជះក្រោមបាតជើង ហ៊ុន សែន អាយ៉ងយួន ទៅវិញនេះជាគំនិតឆ្កែតឿ)។ សូមបងប្អូនខ្មែររួមឈាម រួមលោហិតមេត្តាពិចារណាឡើងវិញឱ្យបានដិតដល់។ ជាពិសេសពួកបណ្ឌិត ឬអ្នកសិក្សាប្រវត្តិសាស្រ្តមេត្តាយកការចេះដឹងធ្វើជាប្រយោជន៍ដល់ជាតិ កុំយកការចេះដឹងទៅបម្រើសត្រូវ ដូចបណ្ឌិតកម្មុយនីស្តដែលធ្លាប់បានជួយយួនក្នុងការបំផ្លាញប្រទេសជាតិកន្លងមក។
សរុបមកក្នុងនាមយើងជាខ្មែរ ជាជាតិមួយធ្លាប់មានអារ្យធម៌រុងរឿង ជាពូជមានលោហិតដើមរបស់មនុស្សនៅតំបន់អាស៊ីនេះ (តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់លោកសាស្រ្តាចារ្យ កេង វ៉ាន់សាក់ ដែលចុះផ្សាយតាមវិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ខ្មែរ មន មានខ្សែឈាម ក្នុងជំពួក កុមប៉ូហ្សង់ អឺ ជាលោហិត ពួកមនុស្ស ដំបូងគេនៅតំបន់អាស៊ីនេះ) តើយើងអាចឱបដៃលាក់ខ្លួនពូនយកសុខមិនហ៊ានក្រោកការពារជាតិខ្លួនដោយខ្លួនឯងទេឬ? ឬមួយសុខចិត្តសម្ងំបណ្តោយឱ្យចោរយួនស័យសាសន៍មកជិះជាន់ គេងប្រវ័ញ្ច យកទ្រព្យសម្បត្តិខ្មែរ ទឹកដីខ្មែរលុះរលាយពូជពង្សបង់សូន្យតែម្តងឬយ៉ាងណា?។ តើយើងរស់នៅមានន័យអ្វី? បើជាតិស្លាប់យើងនឹងរស់នៅយ៉ាងវេទនា គ្មានតម្លៃជាមនុស្សសោះឡើយ។ មានគំរូស្រាប់ហើយ បងប្អូនរួមលោហិតខ្មែរ ដែលនៅកម្ពុជាក្រោមត្រូវវាធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ឆក់ប្លន់យកដីធ្លី បំបាត់សេរីភាព ជំនឿសាសនា ចាប់ផ្សឹកព្រះសង្ឃ យ៉ាងយង់ឃ្នង ហួសនិស្ស័យជាមនុស្ស។ រស់នៅលើមាតុភូមិមិនកើត ខំប្រវេប្រវារត់ទាំងត្រដាបត្រដួសពីក្រោមមកមាតុភូមិខាងលើ សង្ឃឹមថាជីវិតនឹងមានពន្លឺរស្មី តែគួរឱ្យអាសូរពេកក្រៃមកដល់ដីកំណើតដូនតាខ្លួននៅខាងលើ ត្រូវពួកអាយ៉ងយួនចោទប្រកាន់ថាជាយួនទៅវិញ ដោយឱ្យតម្លៃជាយួន ជនជាតិភាគតិត ហើយត្រូវពួកវាតាមចាប់ដាក់គុក ដាក់ច្រវាក់ព្រាត់ប្រពន្ធកូនបន្តទៀត។ គួរឱ្យអនិច្ចាបងប្អូនរួមឈាមខ្មែរយើងទាំងនោះពន់ពេក សង្វេគចិត្តស្ទើរស្លាប់ទាំងរស់ មានទឹកដីដូនតាខ្លួនបន្សល់ទុកឱ្យនៅគង់វង្សដែរ តែមួយជីវិតរស់គ្មានជាតិ គ្មានទឹកដីនឹងគេ នៅក្រោមត្រូវយួនចោទថាខ្មែរ មិនតូចចិត្តទេពេញចិត្តនឹងទទួល តែមកដល់លើត្រូវពួកក្បត់ល្ងង់លីលាចោទថាជាយួនទៅវិញ។ តែពេលនេះ មិនថាតែខ្មែរក្រោមឡើយ ខ្មែរលើត្រូវពួកវាធ្វើឱ្យរស់លេចលង់ ក្នុងភាពក្រតោកយ៉ាក អត់ឃ្លានគ្មានស៊ី ល្ងង់ ខ្លៅ ខ្លោចផ្សា គ្រប់ពេលវេលា រងារភិតភ័យខ្លាច ក្នុងរបបភេរវកម្ម។ យួនងាប់មួយអាក្បត់ស្រែកស្ទើបែកឧឃោសនស័ព្ទ តែខ្មែរស្លាប់រាប់រយរាប់ពាន់នាក់ព្រោះការអត់ឃ្លាន គ្មានស៊ី ខ្លះត្រូវប្រទេសជិតខាងបាញ់សម្លាប់ទាំងមានផ្ទៃពោះ តែអាក្បត់ធ្វើមិនដឹងមិនឮ។ ផ្ទុយទៅវិញ មិនត្រឹមតែមិនរកខុសត្រូវ តែពួកអាក្បត់ចោទទាំងអគតិថាជនទុគ៌ត និងកុមារទាំងនោះ ស្លាប់ដោយស្រវឹងស្រា។ ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ត្រូវគេបាញ់សម្លាប់នោះ ចចេសហាមឃាត់មិនស្តាប់ ចូលស្រុកគេខុសច្បាប់ ឱ្យស្លាប់ទៅចុះ!។ ខ្មែរសព្វថ្ងៃរស់នៅប្រៀបដូចជាកូនកំព្រា គ្មានឪពុកម្តាយថែរក្សា។ តើយើងជាអ្នកដឹកនាំខ្មែរ ដែលកាន់សៀវភៅនេះនៅក្នុងដៃសុខចិត្តបើកភ្នែក មើលទុក្ខវេទនារបស់ខ្មែរ ឬយើងក្រោកឈរដើម្បីការពារខ្មែរ?។ តើយើងសុខចិត្តស្លាប់ដោយមិនបានតបត ឬខ្មែរសុខចិត្តរើដើម្បីខ្មែររស់?។ ខ្មែរក្រ វេទនា ព្រាត់ប្រាស់គ្រួសារព្រោះយួន និងក្រុមចោរក្បត់ជាតិត្រួតត្រា។។ ខ្មែរពិតជាមានភ័ព្វ មានជោគជ័យ បើខ្មែរប្រុសស្រីរូបរួមពួតដៃគ្នា។ សិទ្ធិសេរីភាព ឯករាជ្យភាពជាតិជារបស់ខ្មែរគ្រប់គ្នា។ ជ័យជំនះរបស់ខ្មែរ កើតឡើងដោយការ ប្តូរឈាម ប្តូរជីវិត មិនមែនកើតឡើងដោយការសុំទាន ពីចោរយួន និងពួកក្បត់ជាតិឡើយ។ សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ខ្មែរ កើតឡើងដោយការប្តូរជីវិតប្តូរឈាម!!!។ ខ្មែរពិតរស់ ព្រោះខ្មែរហ៊ានស្លាប់។
ដូចរៀបរាប់ក្នុងប្រយោគខាងលើរួចមកហើយ ប្រជាជាតិខ្មែរត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្ន មិនមែនឱ្យតែឃើញចេះភាសាខ្មែរ និយាយភាសាខ្មែរច្បាស់ យើងថាអ្នកដឹកនាំនោះជាខ្មែរពិតប្រាកដបានឡើយ។ មេដឹកនាំជាតិខ្មែរត្រូវប្រយ័ត្ន អ្នកចេះភាសាខ្មែរ តែមានគំនិតបម្រើយួន តាមដែលយួនបានអប់រំមក និងជនជាតិយួន ឬចារកម្មយួនចេះភាសាខ្មែរ បន្លំដូរឈ្មោះជាខ្មែរជាដើម។ អតីតកាលបានបង្រៀនយើងរួចមកហើយ អាចារ្យមៀង ជាជនជាតិយួន ដែលបានលបមកបួសរៀននៅក្នុងវត្តខ្មែរ បានបន្លំដូរឈ្មោះពី មៀង ទៅជា មាន ហើយទៅ ស៊ឹង ង៉ុកមិញ ដើម្បីជាមធ្យោបាយឃោសនា ភូតកុហកខ្មែរថាជាប្អូនរបស់លោក ស៊ឹង ង៉ុកថាញ់ ហើយឆ្លៀតទាញយកចំណេញខាងនយោបាយចិត្តសាស្រ្ត ប្រជាប្រិយភាពរបស់លោក (ស៊ឹង ង៉ុកថាញ់) ដែលត្រូវស្តេច សីហនុ សុំឱ្យបារាំងចាប់យកទៅដាក់គុក ព្រោះតែច្រណែន នឹងប្រជាប្រិយភាពរបស់លោក។ ស៊ឹង ង៉ុកមិញ នេះហើយដែលជាមេខ្លោងកកូរកកាយសង្គមខ្មែរឱ្យបែកបាក់។ តែយើងក៏មិនត្រូវចេះតែចោទប្រកាន់ដោយគ្មានហេតុផល គ្មានភស្តុតាង គ្មានការសង្កេតពិនិត្យឡើយ។ ការចោទប្រកាន់ដោយងងឹតងងល់ គ្មានការពិចារណាឱ្យល្អិតល្អន់ នឹងនាំមកនូវការបែកបាក់។ បញ្ហានេះមិនពិបាករហូតដល់យើងធ្វើមិនកើតនោះឡើយ យើងអាចស្គាល់អ្នកទាំងនេះ ដោយធ្វើការស៊ើបអង្កេតឱ្យបានហ្មត់ចត់ តាមរយៈការតាមដានសិក្សាស្រាវជ្រាវ ជីវប្រវត្តិ ការសម្ភាសន៍ ការសេពគប់ និងចុះផ្ទាល់ ស៊ើបតាមដានអ្នកជុំវិញផ្សេងៗ ឬអ្នកភូមិ ម្ចាស់ស្រុក នៃពពួកបុគ្គល ដែលយើងមានមន្ទិលសង្ស័យនោះរស់នៅ។ យើងមិនមែនជាជាតិរើសអើងពូជសាសន៍ឡើយ តែយើងជាខ្មែរ ចង់រស់ក្នុងសុខសន្តិភាព មិនចង់ឱ្យជាតិណាមួយ មកកកូរកកាយ បំផ្លាញសេក្តីសុខរបស់ខ្មែរ ដូចកន្លងមកឡើយ ហើយវាអួតប្រាប់បរទេសថា វាជាជាតិឆ្លាត ឯខ្មែរជាជាតិល្ងង់ខ្លៅ។ ជាតិសាសន៍ណាក៏ត្រូវការ ការពារអភិរក្សពូជសាសន៍ខ្លួន ហើយនេះជាបុព្វសិទ្ធពីកំណើត ក្នុងការរស់រានជាជាតិមួយ៕

និពន្ធដោយៈ សម សេរី ប្រធានរណសិរ្សរំដោះជាតិខ្មែរ

Website: www.knlf.net​    Page: Sam Serey