ថៃ្ងទី ០៩ វិច្ឆាការ ឆ្នាំ២០១១
ដោយ មុំសុគន្ធា
ភ្នំពេញៈ អតីតអ្នកការទូតអូស្រ្តាលី បានចោទប្រកាន់ស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់រវាងសហនាយករដ្ឋមន្រ្តី របស់ប្រទេសកម្ពុជា និងភាពអសកម្មពីរដ្ឋាភិបាលទៅលើទេសចរណ៍សម្ពាយបីនាក់ ដែលត្រូវចាប់ជាចំណាប់ខ្មាំង ដោយខែ្មរក្រហម កាលពីឆ្នាំ ១៩៩៤ ថា បានបណ្តាលឲ្យពួកគេស្លាប់។
លោក Alastair Gaisford ដែលជាមន្រ្តីកុងស៊ុល នៅស្ថានទូតអូស្ត្រាលី នៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីឆ្នាំ១៩៩៤ បានចោទប្រកាន់ថា នាយករដ្ឋមន្រ្តីទី២ លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើឲ្យខូចកិច្ចចរចាប្រាក់លោះមួយ ដើម្បីបំផ្លាញព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទី ១ ដែលជាគូប្រជែង ដែលបានចរចា ឲ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។
ក្នុងឯកសារមួយកាលពីខែតុលា ឆ្នាំ ២០១១ ដែលគេបានបញ្ជូនទៅព្រឹទ្ធសភាអូស្រ្តាលី ដែលស៊ើបអង្កេត ការឆ្លើយតប របស់ប្រទេសនេះ ទៅនឹងស្ថានភាពចាប់ចំណាប់ខ្មាំង លោក Gaisford បានថ្លែងថា លោក ហ៊ុន សែនបានធ្វើការវាយប្រហារ ដោយចេតនាភ្លាមៗ មុនកិច្ចព្រមព្រៀងត្រូវបានគេសម្រេច និងមិនមានការយល់ព្រមពីរដ្ឋាភិបាលរបស់ជនរងគ្រោះ។ លោកបានថ្លែងបន្តថា៖ «តាមពិត មានខ្យល់អុកស៊ីសែនគ្រប់គ្រាន់»។
ឯកសាររបស់លោក Gaisford បានសរសេរថា កិច្ចព្រមព្រៀងដោះលែងនេះ ត្រូវបានគេធ្វើឡើង នៅថ្ងៃសុក្រ (ទី ១៩ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៤) ជា «កាដូ» សម្រាប់ខួបចម្រើនព្រះជន្មរបស់ព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តម រណឫទ្ធិ ដែល កាលនោះជានាយករដ្ឋមន្រ្តីទី ១។
ឯកសារបន្តថា«ច្បាស់ណាស់ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏លោក ហ៊ុន សែន មិនចង់ឃើញមានលទ្ធផលវិជ្ជមានទេ ដូច្នេះ បានធ្វើអន្តរគមន៍ខាងយោធាមួយថ្ងៃ មុនការដោះលែងចំណាប់ខ្មាំង ដែលផ្ទុយទាំងស្រុង ទៅនឹងការធានា ពីរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក «ថាមិនចាត់វិធានការប្រដាប់អាវុធណាមួយប្រសិនបើគ្មានការ ពិភាក្សា និងការយល់ព្រមជាមុនទៅលើចំណាប់ខ្មាំងទេនោះ»។
លោក Gaisford ក៏បានចោទប្រកាន់ផងដែរថា ដូចផ្នែកខ្លះ នៃកិច្ចព្រមព្រៀង រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី បានចរចាប្រាក់លោះ ១៥០ លានដុល្លារអាមេរិក ដែលគេទូទាត់បន្លំតាមរយៈរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលបានបោះបង់ចោលគោលនយោបាយ«មិនមានការចរចាមិនមានប្រាក់លោះ ដែលជាការភូតកុហកទាំងស្រុង»។
លោក ឯក ថា អ្នកនាំពាក្យអង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស របស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយជាក់លាក់ណាមួយ លើការចោទប្រកាន់ របស់លោក Gaisford ទេ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែបាននិយាយថា គេបានដាក់ទោសអស់មួយជីវិត ដល់អ្នកទាំងឡាយណា ដែលត្រូវបានគេជំនុំជម្រះ ក្នុងរឿងឃាតកម្មនោះ ដែលបានបង្ហាញថា តុលាការ បានធ្វើកិច្ចការរបស់ពួកគេ។
លោកបានសរសេរក្នុងសារអេឡិចត្រូនិកថា៖ «យើងបានព្យាយាមអស់ពីសមត្ថភាព តាមរយៈដំណោះស្រាយផ្សេងៗ ជុំវិញវិធី ដែលអាចឲ្យគេដោះលែងពីកណ្តាប់ដៃបង្ហូរឈាម របស់ខ្មែរក្រហម ប៉ុន្តែយើងមានការសោកស្តាយខ្លាំង ដែលយើងមិនអាចជួយពួកគេបាន។ ដូចអ្នកជ្រាបស្រាប់ហើយ ខ្មែរក្រហម សម្លាប់មនុស្សគ្រប់ៗគ្នា»។
ស្ថានទូតអូស្រ្តាលី មិនអាចទាក់ទងសុំការធ្វើអត្ថាធិប្បាយបានទេ កាលពីថ្ងៃអង្គារ។
លោក ជា តារា ប្រធានអ្នកចរចាគ្រានោះ តំណាងឲ្យព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានបដិសេធមិនព្រមអត្ថាធិប្បាយទេ ហើយលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ មេបញ្ជាការ របស់គណបក្សហ៊្វុន ស៊ិនប៉ិច ក៏មិនអាចទាក់ទង សុំធ្វើអត្ថាធិប្បាយបានដែរ។
ដោយ មុំសុគន្ធា
ភ្នំពេញៈ អតីតអ្នកការទូតអូស្រ្តាលី បានចោទប្រកាន់ស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់រវាងសហនាយករដ្ឋមន្រ្តី របស់ប្រទេសកម្ពុជា និងភាពអសកម្មពីរដ្ឋាភិបាលទៅលើទេសចរណ៍សម្ពាយបីនាក់ ដែលត្រូវចាប់ជាចំណាប់ខ្មាំង ដោយខែ្មរក្រហម កាលពីឆ្នាំ ១៩៩៤ ថា បានបណ្តាលឲ្យពួកគេស្លាប់។លោក David Wilson លោក Mark Slater ជនជាតិអូស្ត្រាលី និងលោក Jean-Michel Braquet ជនជាតិបារាំង ត្រូវបានសម្លាប់ ដោយក្រុមឧទ្ទាមខ្មែរក្រហម កាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៩៤ បន្ទាប់ពីត្រូវបានចាប់ជាចំណាប់ខ្មាំង ក្នុងអំឡុងការវាយឆ្មក់មួយ លើរថភ្លើងមួយខ្សែ ពីភ្នំពេញទៅខេត្តព្រះសីហនុ កាលពីខែកក្កដា ដែលបានបណ្តាលឲ្យជនជាតិខ្មែរ ១៣ នាក់ស្លាប់។
មុនពេលអ្នកទាំងនោះ ត្រូវគេសម្លាប់ ទាហានរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានដឹកនាំការវាយប្រហារមួយ លើតំបន់ភ្នំ វល្លិ ដែលគ្រប់គ្រងដោយខ្មែរក្រហម ជាទីដែលពួកគេ ត្រូវបានគេចាប់ជាចំណាប់ខ្មាំង។
លោក Alastair Gaisford ដែលជាមន្រ្តីកុងស៊ុល នៅស្ថានទូតអូស្ត្រាលី នៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីឆ្នាំ១៩៩៤ បានចោទប្រកាន់ថា នាយករដ្ឋមន្រ្តីទី២ លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើឲ្យខូចកិច្ចចរចាប្រាក់លោះមួយ ដើម្បីបំផ្លាញព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទី ១ ដែលជាគូប្រជែង ដែលបានចរចា ឲ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។
ក្នុងឯកសារមួយកាលពីខែតុលា ឆ្នាំ ២០១១ ដែលគេបានបញ្ជូនទៅព្រឹទ្ធសភាអូស្រ្តាលី ដែលស៊ើបអង្កេត ការឆ្លើយតប របស់ប្រទេសនេះ ទៅនឹងស្ថានភាពចាប់ចំណាប់ខ្មាំង លោក Gaisford បានថ្លែងថា លោក ហ៊ុន សែនបានធ្វើការវាយប្រហារ ដោយចេតនាភ្លាមៗ មុនកិច្ចព្រមព្រៀងត្រូវបានគេសម្រេច និងមិនមានការយល់ព្រមពីរដ្ឋាភិបាលរបស់ជនរងគ្រោះ។ លោកបានថ្លែងបន្តថា៖ «តាមពិត មានខ្យល់អុកស៊ីសែនគ្រប់គ្រាន់»។
ឯកសាររបស់លោក Gaisford បានសរសេរថា កិច្ចព្រមព្រៀងដោះលែងនេះ ត្រូវបានគេធ្វើឡើង នៅថ្ងៃសុក្រ (ទី ១៩ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៤) ជា «កាដូ» សម្រាប់ខួបចម្រើនព្រះជន្មរបស់ព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តម រណឫទ្ធិ ដែល កាលនោះជានាយករដ្ឋមន្រ្តីទី ១។
ឯកសារបន្តថា«ច្បាស់ណាស់ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏លោក ហ៊ុន សែន មិនចង់ឃើញមានលទ្ធផលវិជ្ជមានទេ ដូច្នេះ បានធ្វើអន្តរគមន៍ខាងយោធាមួយថ្ងៃ មុនការដោះលែងចំណាប់ខ្មាំង ដែលផ្ទុយទាំងស្រុង ទៅនឹងការធានា ពីរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក «ថាមិនចាត់វិធានការប្រដាប់អាវុធណាមួយប្រសិនបើគ្មានការ ពិភាក្សា និងការយល់ព្រមជាមុនទៅលើចំណាប់ខ្មាំងទេនោះ»។
លោក Gaisford ក៏បានចោទប្រកាន់ផងដែរថា ដូចផ្នែកខ្លះ នៃកិច្ចព្រមព្រៀង រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី បានចរចាប្រាក់លោះ ១៥០ លានដុល្លារអាមេរិក ដែលគេទូទាត់បន្លំតាមរយៈរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលបានបោះបង់ចោលគោលនយោបាយ«មិនមានការចរចាមិនមានប្រាក់លោះ ដែលជាការភូតកុហកទាំងស្រុង»។
លោក ឯក ថា អ្នកនាំពាក្យអង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស របស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយជាក់លាក់ណាមួយ លើការចោទប្រកាន់ របស់លោក Gaisford ទេ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែបាននិយាយថា គេបានដាក់ទោសអស់មួយជីវិត ដល់អ្នកទាំងឡាយណា ដែលត្រូវបានគេជំនុំជម្រះ ក្នុងរឿងឃាតកម្មនោះ ដែលបានបង្ហាញថា តុលាការ បានធ្វើកិច្ចការរបស់ពួកគេ។
លោកបានសរសេរក្នុងសារអេឡិចត្រូនិកថា៖ «យើងបានព្យាយាមអស់ពីសមត្ថភាព តាមរយៈដំណោះស្រាយផ្សេងៗ ជុំវិញវិធី ដែលអាចឲ្យគេដោះលែងពីកណ្តាប់ដៃបង្ហូរឈាម របស់ខ្មែរក្រហម ប៉ុន្តែយើងមានការសោកស្តាយខ្លាំង ដែលយើងមិនអាចជួយពួកគេបាន។ ដូចអ្នកជ្រាបស្រាប់ហើយ ខ្មែរក្រហម សម្លាប់មនុស្សគ្រប់ៗគ្នា»។
ស្ថានទូតអូស្រ្តាលី មិនអាចទាក់ទងសុំការធ្វើអត្ថាធិប្បាយបានទេ កាលពីថ្ងៃអង្គារ។
លោក ជា តារា ប្រធានអ្នកចរចាគ្រានោះ តំណាងឲ្យព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានបដិសេធមិនព្រមអត្ថាធិប្បាយទេ ហើយលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ មេបញ្ជាការ របស់គណបក្សហ៊្វុន ស៊ិនប៉ិច ក៏មិនអាចទាក់ទង សុំធ្វើអត្ថាធិប្បាយបានដែរ។
ប៉ុន្តែលោក Carlyle Thayer សាស្ត្រាចារ្យខាងនយោបាយ នៅឯសាកលវិទ្យាល័យ New South Wales បានថ្លែងថា លោក សង្ស័យថា រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី នៅពេលនោះ មិនមានឥទ្ធិពលនយោបាយគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីបញ្ឈប់ការវាយប្រហារយោធារបស់លោកហ៊ុន សែន។
លោក Thayer បានថ្លែងបន្តទៀតថា៖«រឿងតែមួយគត់ដែលខ្ញុំ អាចនិយាយបាន គឺថា អូស្រ្តាលី បានគិត ហើយបានច្រានចោល បេសកកម្មកម្លាំងពិសេស ដើម្បីដោះលែងលោក David Wilson។ អូស្ត្រាលី មិនអាចបង្កើនកិច្ចប្រឹងប្រែងដោះលែងដោយឯករាជ្យដោយខ្លួនឯង បានទេ ហើយដើម្បីព្យាយាម និងធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាមួយនឹងកម្លាំងមូលដ្ឋាន ហើយរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន មានគ្រោះថ្នាក់ពេក ហើយអាចធ្វើឲ្យខូចកម្លាំងរបស់ពួកគេ ជាមួយនឹងព័ត៌មាន ដែលអាចធ្វើឲ្យលេចធ្លាយ»៕



0 comments:
Post a Comment