ដោយ តាំង សារ៉ាដា
2011-10-26
សន្និសីទ អន្តរជាតិពីរថ្ងៃក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក អំពីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស បានសម្រេចចេញនូវសេចក្ដីសម្រេចមួយ ទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោះស្រាយបញ្ហាអធិបតេយ្យភាព ជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់ វិបត្តិប្រព័ន្ធតុលាការ និងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមិនឯករាជ្យ។លទ្ធផលពីសន្និសីទអន្តរជាតិពីរថ្ងៃក្នុងរដ្ឋវីជីញៀ (Virginia) សហរដ្ឋអាមេរិកស្ដីពី «កម្ពុជា២០ឆ្នាំក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស» បានទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោះស្រាយបញ្ហាមួយចំនួន រួមមានបញ្ហាបូរណភាពទឹកដី ជនអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាមខុសច្បាប់ និងប្រព័ន្ធតុលាការមិនឯករាជ្យពីគណបក្សកាន់អំណាចជាដើម។
ពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំង ក្រុមអ្នកវិភាគ រួមទាំងសាស្ត្រាចារ្យជាច្រើនក្រោមការសម្របសម្រួលរបស់អង្គការខ្មែរ អាមេរិកាំងដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស និងសមាគមខ្មែរសាមគ្គីដើម្បីកម្ពុជា ដែលនាំគ្នាបង្កើតសន្និសីទកាលពីថ្ងៃទី២១ និង ទី២២ ខែតុលា កន្លងទៅនោះ បានទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គោរពអធិបតេយ្យភាពឯករាជភាព និងការបង្រួបបង្រួមជាតិស្របតាមស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុង ប៉ារីស កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១។
ក្រុមនេះក៏បានទាមទាររដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ធានាឲ្យមានការបោះឆ្នោតប្រកបដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ គោរពសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ សិទ្ធិស្មើគ្នាសម្រាប់គណបក្សជំទាស់ក្នុងការទទួលបានព័ត៌មាន និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ហើយមិនត្រូវយកបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយរបស់ជាតិបម្រើតែគណបក្សកាន់អំណាច រួមនឹងការធានាឲ្យបាននូវគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ឯករាជ្យ គ្មានការជ្រៀតជ្រែកពីគណបក្សនយោបាយ។
ប្រធានអង្គការខ្មែរអាមេរិកាំងដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស លោក យ៉ាប់ គឹមទឹង មានប្រសាសន៍ថា អង្គសន្និសីទដែលបានធ្វើកន្លងមកបានសម្រេចចេញនូវញត្តិមួយច្បាប់ ដាក់ជូនដល់រដ្ឋសភា និងក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក និងស្ថានទូតខ្មែរក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន (Washington) ក្នុងការទាមទារដល់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងភ្នំពេញ ឲ្យគោរពអ្វីដែលមានចែងក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ដូចជាបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ជាដើម។
«សូមឲ្យធានាឲ្យបាននូវតុលាការក្នុងប្រទេសខ្មែរឯករាជ្យពី ក្រុមគណបក្ស ហើយទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់ការរឹបអូសដីធ្លីមិនត្រឹមត្រូវ ហើយលប់ចោលកុងត្រាសម្បទានដីធ្លីណាដែលមានរយៈពេលលើសពី ៣០ឆ្នាំ ដែលធ្វើឲ្យក្រុមគ្រួសារខ្មែរជាច្រើនអត់មានកន្លែងនៅ ហើយដូចជាបំពានសិទ្ធិមនុស្សដល់ក្រុមគ្រួសារនោះផងដែរ»។
លោក យ៉ាប់ គឹមទឹង មានប្រសាសន៍បន្តថា រហូតមកទល់ថ្ងៃនេះ លោកនៅមិនទាន់ឃើញមានការឆ្លើយតបណាមួយពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅឡើយទេ ជុំវិញការដាក់ញត្តិទាមទាររបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅឯនាយសមុទ្រនោះ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីបានព្យាយាមសុំសេចក្ដីអត្ថាធិប្បាយពីលោក ហែម ហេង ឯកអគ្គរាជទូតខ្មែរប្រចាំក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនដែរ កាលពីរសៀលថ្ងៃអង្គារ ទី២៥ ខែតុលា ប៉ុន្តែលោកបានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយ។ ប៉ុន្តែលោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កំពុងបង្ហាញកិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួនក្នុងការអនុវត្តន៍កិច្ច ព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស តាមរយៈការស្ដារឡើងវិញនូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងការដោះស្រាយវិបត្តិព្រំដែនដោយសន្តិវិធី។
«អាណិតអាសូរដល់ខ្មែរនៅក្រៅស្រុក លោកអត់បានយល់ជ្រាបពីរឿងហ្នឹងទេ។ ឆ្លៀតឱកាសនេះខ្ញុំសូមចូលរួមពន្យល់លោក។ នៅក្នុងការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យយើងបានធ្វើ ប៉ុន្តែមិនទាន់បានពេញចិត្តយើងទាំងអស់គ្នានៅឡើយទេ ទាំងក្នុងស្រុក ទាំងក្រៅសុ្រក យើងកំពុងធ្វើ យើងកំពុងតែប្រព្រឹត្ត ហើយយើងកំពុងតែធ្វើឲ្យស៊ីជម្រៅ និងកែលម្អ»។
កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស បង្កើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ មានបណ្ដាប្រទេសចំនួន ១៨ ចូលរួមចុះហត្ថលេខាដើម្បីបញ្ចប់សង្គ្រាមរ៉ាំរ៉ៃ ហើយនាំយកមកនូវសន្តិភាព លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស និងការបង្រួបបង្រួមជាតិជូនដល់កម្ពុជា ហើយសម្រេចចេញនូវច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៅឆ្នាំ១៩៩៣។
ថ្ងៃចុះកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ត្រូវបានកំណត់ជាបុណ្យជាតិមួយ ហើយមានការប្រារព្ធជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានលប់ចោលថ្ងៃបុណ្យជាតិរំឭកខួបកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុង ប៉ារីស ២៣ តុលា កាលពីដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ២០០០ ក្រោមការគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន តែម្នាក់ ក្រោយពីមានរដ្ឋប្រហារបង្ហូរឈាមផ្ដួលរំលំរដ្ឋបាលរបស់សម្ដេច ក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ កាលពីឆ្នាំ១៩៩៧ ដែលកាលណោះព្រះអង្គជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទីមួយ ហើយលោក ហ៊ុន សែន ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទី២។
ក្រុមអ្នកវិភាគនិយាយថា គ្រប់មន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា រួមទាំងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់ គួរនាំគ្នាដឹងគុណដល់កិច្ចព្រមព្រៀងជាអមតៈនេះ៕
0 comments:
Post a Comment